Pakistan: క్రిప్టోపై పాకిస్థాన్ చిత్రమైన వైఖరి: అంతర్జాతీయంగా ఒక మాట, దేశీయంగా మరో బాట!
- అమెరికా మాజీ అధ్యక్షుడు ట్రంప్ మెప్పు పొందేందుకే పాక్ బిట్‌కాయిన్ నిల్వ ప్రయత్నం
- అయితే పాకిస్థాలో క్రిప్టోకరెన్సీపై నిషేధం ఉందని స్పష్టం చేసిన అధికారులు
- క్రిప్టో కౌన్సిల్ ఏర్పాటు చేసినా, లావాదేవీలు చట్టవిరుద్ధమేనన్న ఆర్థిక శాఖ
- స్టేట్ బ్యాంక్ ఆఫ్ పాస్థాన్, ఆర్థిక శాఖల నుంచి క్రిప్టోపై నిషేధం యధాతథం
- ప్రభుత్వ ద్వంద్వ వైఖరిపై పార్లమెంటరీ కమిటీ సభ్యుల ఆశ్చర్యం, ఆందోళన
అమెరికా మాజీ అధ్యక్షుడు డొనాల్డ్ ట్రంప్‌ను ప్రసన్నం చేసుకునేందుకు పాకిస్థాన్ వ్యూహాత్మక బిట్‌కాయిన్ నిల్వను ఏర్పాటు చేయనుందన్న ప్రకటనలు తీవ్ర గందరగోళానికి దారితీశాయి. దేశంలో క్రిప్టో కరెన్సీ లావాదేవీలపై నిషేధం కొనసాగుతోందని సీనియర్ అధికారులు, ఆర్థిక శాఖ, స్టేట్ బ్యాంక్ ఆఫ్ పాకిస్తాన్ (SBP) స్పష్టం చేయడంతో ఈ అయోమయ పరిస్థితి నెలకొంది. అంతర్జాతీయ వేదికలపై ఒకలా, దేశీయంగా మరోలా మాట్లాడుతున్న పాక్ ప్రభుత్వ ద్వంద్వ వైఖరి ఇప్పుడు చర్చనీయాంశంగా మారింది.
ఇటీవల అమెరికాలోని 'బిట్‌కాయిన్ వేగాస్ 2025' సదస్సులో పాకిస్థాన్ క్రిప్టో కౌన్సిల్ సీఈఓ బిలాల్ బిన్ సాకిబ్ మాట్లాడుతూ, తమ దేశం ప్రభుత్వం మద్దతుతో వ్యూహాత్మక బిట్‌కాయిన్ నిల్వను ఏర్పాటు చేయనుందని ప్రకటించారు. ట్రంప్ క్రిప్టో అనుకూల వైఖరికి అనుగుణంగానే ఈ నిర్ణయం తీసుకుంటున్నామని, "అమెరికా నుంచి స్ఫూర్తి పొందుతున్నామని" ఆయన వ్యాఖ్యానించడం గమనార్హం. ఇది ట్రంప్ మెప్పు పొందేందుకేనన్న విశ్లేషణలు వెలువడ్డాయి.
అయితే, ఈ ప్రకటన వెలువడిన కొద్ది రోజులకే పాక్ ప్రభుత్వ వర్గాల నుంచి భిన్న స్వరాలు వినిపించాయి. 'డాన్' పత్రిక కథనం ప్రకారం, ఇస్లామాబాద్‌లోని సీనియర్ అధికారులు పాకిస్థాన్‌లో క్రిప్టోకరెన్సీపై నిషేధం యధాతథంగా కొనసాగుతోందని తేల్చిచెప్పారు. SBP మరియు ఆర్థిక మంత్రిత్వ శాఖలు సైతం క్రిప్టో లావాదేవీలు చట్టవిరుద్ధమని పునరుద్ఘాటించాయి.
ఈ నేపథ్యంలో, జాతీయ అసెంబ్లీ ఆర్థిక, రెవెన్యూ స్థాయీ సంఘం సమావేశంలో ఈ అంశంపై తీవ్ర చర్చ జరిగింది. ఆర్థిక శాఖ కార్యదర్శి ఇమ్దాదుల్లా బోసల్ మాట్లాడుతూ, డిజిటల్ ఆస్తుల విధానాలను అన్వేషించడానికి ప్రధానమంత్రి కార్యనిర్వాహక ఉత్తర్వు ద్వారా క్రిప్టో కౌన్సిల్ ఏర్పడినా, SBP, సెక్యూరిటీస్ అండ్ ఎక్స్ఛేంజ్ కమిషన్ ఆఫ్ పాకిస్థాన్ (SECP) మార్గదర్శకాల ప్రకారం క్రిప్టోపై నిషేధం అమల్లోనే ఉందని స్పష్టం చేశారు. "ప్రభుత్వం అధికారికంగా నిర్ణయం తీసుకుంటేనే చట్టపరమైన మార్పులు వస్తాయి, ప్రస్తుతానికి పాక్‌లో క్రిప్టో చట్టబద్ధం కాదు" అని ఆయన తేల్చిచెప్పారు. కమిటీ సభ్యుడు మీర్జా ఇక్తియార్ బేగ్ వంటి వారు, క్రిప్టో చట్టవిరుద్ధమైనప్పుడు పౌరులను పెట్టుబడుల వైపు ప్రోత్సహించడం ఎలా సమంజసమని ప్రశ్నిస్తూ ఆందోళన వ్యక్తం చేశారు. SBP ఎగ్జిక్యూటివ్ డైరెక్టర్ సొహైల్ జావాద్ కూడా, 2024లోనే క్రిప్టోను చట్టవిరుద్ధంగా ప్రకటించామని, ఆ వైఖరిలో మార్పులేదని తెలిపారు.
మొత్తమ్మీద, ఒకవైపు అంతర్జాతీయ సమాజం దృష్టిలో క్రిప్టో అనుకూల దేశంగా కనిపించే ప్రయత్నం, మరోవైపు దేశీయంగా కఠిన నిషేధం అమలు చేయడం పాకిస్థాన్ ప్రభుత్వ ద్వంద్వ నీతిని స్పష్టం చేస్తోంది. ఈ వైరుధ్యపూరిత వైఖరి పెట్టుబడిదారులలో తీవ్ర అయోమయానికి, ఆందోళనకు దారితీస్తోంది. ప్రభుత్వ స్పష్టమైన విధాన లోపం కారణంగా దేశ ఆర్థిక భవిష్యత్తుపై నీలినీడలు కమ్ముకుంటున్నాయని నిపుణులు హెచ్చరిస్తున్నారు.
ఇటీవల అమెరికాలోని 'బిట్‌కాయిన్ వేగాస్ 2025' సదస్సులో పాకిస్థాన్ క్రిప్టో కౌన్సిల్ సీఈఓ బిలాల్ బిన్ సాకిబ్ మాట్లాడుతూ, తమ దేశం ప్రభుత్వం మద్దతుతో వ్యూహాత్మక బిట్‌కాయిన్ నిల్వను ఏర్పాటు చేయనుందని ప్రకటించారు. ట్రంప్ క్రిప్టో అనుకూల వైఖరికి అనుగుణంగానే ఈ నిర్ణయం తీసుకుంటున్నామని, "అమెరికా నుంచి స్ఫూర్తి పొందుతున్నామని" ఆయన వ్యాఖ్యానించడం గమనార్హం. ఇది ట్రంప్ మెప్పు పొందేందుకేనన్న విశ్లేషణలు వెలువడ్డాయి.
అయితే, ఈ ప్రకటన వెలువడిన కొద్ది రోజులకే పాక్ ప్రభుత్వ వర్గాల నుంచి భిన్న స్వరాలు వినిపించాయి. 'డాన్' పత్రిక కథనం ప్రకారం, ఇస్లామాబాద్‌లోని సీనియర్ అధికారులు పాకిస్థాన్‌లో క్రిప్టోకరెన్సీపై నిషేధం యధాతథంగా కొనసాగుతోందని తేల్చిచెప్పారు. SBP మరియు ఆర్థిక మంత్రిత్వ శాఖలు సైతం క్రిప్టో లావాదేవీలు చట్టవిరుద్ధమని పునరుద్ఘాటించాయి.
ఈ నేపథ్యంలో, జాతీయ అసెంబ్లీ ఆర్థిక, రెవెన్యూ స్థాయీ సంఘం సమావేశంలో ఈ అంశంపై తీవ్ర చర్చ జరిగింది. ఆర్థిక శాఖ కార్యదర్శి ఇమ్దాదుల్లా బోసల్ మాట్లాడుతూ, డిజిటల్ ఆస్తుల విధానాలను అన్వేషించడానికి ప్రధానమంత్రి కార్యనిర్వాహక ఉత్తర్వు ద్వారా క్రిప్టో కౌన్సిల్ ఏర్పడినా, SBP, సెక్యూరిటీస్ అండ్ ఎక్స్ఛేంజ్ కమిషన్ ఆఫ్ పాకిస్థాన్ (SECP) మార్గదర్శకాల ప్రకారం క్రిప్టోపై నిషేధం అమల్లోనే ఉందని స్పష్టం చేశారు. "ప్రభుత్వం అధికారికంగా నిర్ణయం తీసుకుంటేనే చట్టపరమైన మార్పులు వస్తాయి, ప్రస్తుతానికి పాక్‌లో క్రిప్టో చట్టబద్ధం కాదు" అని ఆయన తేల్చిచెప్పారు. కమిటీ సభ్యుడు మీర్జా ఇక్తియార్ బేగ్ వంటి వారు, క్రిప్టో చట్టవిరుద్ధమైనప్పుడు పౌరులను పెట్టుబడుల వైపు ప్రోత్సహించడం ఎలా సమంజసమని ప్రశ్నిస్తూ ఆందోళన వ్యక్తం చేశారు. SBP ఎగ్జిక్యూటివ్ డైరెక్టర్ సొహైల్ జావాద్ కూడా, 2024లోనే క్రిప్టోను చట్టవిరుద్ధంగా ప్రకటించామని, ఆ వైఖరిలో మార్పులేదని తెలిపారు.
మొత్తమ్మీద, ఒకవైపు అంతర్జాతీయ సమాజం దృష్టిలో క్రిప్టో అనుకూల దేశంగా కనిపించే ప్రయత్నం, మరోవైపు దేశీయంగా కఠిన నిషేధం అమలు చేయడం పాకిస్థాన్ ప్రభుత్వ ద్వంద్వ నీతిని స్పష్టం చేస్తోంది. ఈ వైరుధ్యపూరిత వైఖరి పెట్టుబడిదారులలో తీవ్ర అయోమయానికి, ఆందోళనకు దారితీస్తోంది. ప్రభుత్వ స్పష్టమైన విధాన లోపం కారణంగా దేశ ఆర్థిక భవిష్యత్తుపై నీలినీడలు కమ్ముకుంటున్నాయని నిపుణులు హెచ్చరిస్తున్నారు.
