Elon Musk: భారత్లోకి ఎలాన్ మస్క్ స్టార్లింక్.. రూ. 850కే శాటిలైట్ ఇంటర్నెట్?

- భారత్లో శాటిలైట్ కమ్యూనికేషన్ సేవలకు స్టార్లింక్కు లైసెన్స్
- నెలకు రూ. 1,000 లోపే అపరిమిత డేటా ప్లాన్లు వచ్చే అవకాశం
- మారుమూల ప్రాంతాలకు హైస్పీడ్ ఇంటర్నెట్ లక్ష్యం
- హార్డ్వేర్ కిట్కు రూ. 20,000 నుంచి రూ. 35,000 వరకు అదనపు ఖర్చు
- కేబుల్ లేకుండా నేరుగా శాటిలైట్ ద్వారా కనెక్షన్
ప్రముఖ వ్యాపారవేత్త ఎలాన్ మస్క్ నేతృత్వంలోని స్టార్లింక్ సంస్థకు భారత దేశంలో శాటిలైట్ కమ్యూనికేషన్ (శాట్కామ్) సేవలు అందించేందుకు లైసెన్స్ లభించింది. ఈ పరిణామంతో దేశంలో స్టార్లింక్ సేవలు ప్రారంభించేందుకు ఉన్న కీలక అడ్డంకి తొలగిపోయింది. రాబోయే 15-20 రోజుల్లో స్టార్లింక్కు ట్రయల్ స్పెక్ట్రమ్ కూడా కేటాయించనున్నట్లు తెలుస్తోంది. ముఖ్యంగా మారుమూల ప్రాంతాలకు హైస్పీడ్ ఇంటర్నెట్ సేవలు అందించడమే లక్ష్యంగా స్టార్లింక్ భారత్లోకి ప్రవేశిస్తోంది.
భారతీయ వినియోగదారులకు స్టార్లింక్ సేవల ధర ఎంత ఉంటుందనే దానిపై ఇప్పుడు అందరి దృష్టి నెలకొంది. గతంలో నెలవారీ ప్లాన్లు రూ. 3,000 నుంచి రూ. 7,000 వరకు ఉండొచ్చని అంచనాలు వెలువడినప్పటికీ, ఇటీవలి ఒక ప్రముఖ ఆంగ్ల దినపత్రిక కథనం ప్రకారం స్టార్లింక్ ప్రచార ఆఫర్గా నెలకు $10 (సుమారు రూ. 850) లోపు ధరతో అపరిమిత డేటా ప్లాన్లను పరిచయం చేసే అవకాశం ఉంది. ఒకవేళ రూ. 1,000 లోపు ధరకే సేవలు అందుబాటులోకి వస్తే, స్టార్లింక్ ఊహించిన దానికంటే చాలా తక్కువ ధరకే లభిస్తున్నట్లు అవుతుంది. ఇది సంప్రదాయ బ్రాడ్బ్యాండ్ సేవలకు గట్టి పోటీ ఇచ్చే అవకాశం కూడా ఉంది.
నెలవారీ ప్లాన్ ధర ఎలా ఉన్నప్పటికీ వినియోగదారులు స్టార్లింక్ సేవలు పొందాలంటే ప్రత్యేకంగా హార్డ్వేర్ కిట్ను కొనుగోలు చేయాల్సి ఉంటుంది. ఈ కిట్లో శాటిలైట్ డిష్, వైఫై రూటర్ ఉంటాయి. ఈ కిట్ ధర రూ. 20,000 నుంచి రూ. 35,000 మధ్య ఉండొచ్చని అంచనా. అయితే, ఈ ధరలపై కంపెనీ ఇంకా అధికారికంగా ఎలాంటి ప్రకటన చేయలేదు. సేవలు పొందాలనుకునేవారు ఒకేసారి ఈ మొత్తాన్ని చెల్లించాల్సి ఉంటుంది.
స్టార్లింక్ అంటే ఏమిటి? ఎలా పనిచేస్తుంది?
స్టార్లింక్ అనేది భూమికి సుమారు 550 కిలోమీటర్ల ఎత్తులో, తక్కువ భూ కక్ష్య (లియో)లో తిరిగే వేలాది చిన్న ఉపగ్రహాల సమూహం. ఈ ఉపగ్రహాలు ఒకదానితో ఒకటి అనుసంధానమై పనిచేస్తాయి. సంప్రదాయ కేబుల్ ఆధారిత ఇంటర్నెట్ సర్వీస్ ప్రొవైడర్ల (ఐఎస్పీలు)తో పోలిస్తే, స్టార్లింక్ ద్వారా చాలా విస్తృతమైన ప్రాంతంలో, అత్యంత వేగవంతమైన ఇంటర్నెట్ సేవలను అందించడం సాధ్యమవుతుంది. దీనివల్ల ప్రపంచవ్యాప్తంగా వినియోగదారులకు ‘హై-స్పీడ్, తక్కువ లేటెన్సీ ఇంటర్నెట్’ అందుబాటులోకి వస్తుంది.
లేటెన్సీ అంటే ఒక నెట్వర్క్లో డేటా ఒకచోటి నుంచి మరోచోటికి ప్రయాణించడానికి పట్టే సమయం. ఉదాహరణకు, మనం ఒక లింక్పై క్లిక్ చేసినప్పుడు వెబ్ పేజీ ఓపెన్ అవడానికి మధ్య ఉండే ఆలస్యాన్నే లేటెన్సీ అంటారు. కేబుల్ ఆధారిత బ్రాడ్బ్యాండ్ సేవల కంటే శాటిలైట్ ఇంటర్నెట్కు కొన్ని తక్షణ ప్రయోజనాలున్నాయి. ముఖ్యంగా భౌగోళిక, భూస్వరూప పరమైన సవాళ్లను ఇది అధిగమిస్తుంది. సంప్రదాయ ఇంటర్నెట్ కోసం డేటా కేబుళ్లు వెళ్లగలిగే మార్గాలు అవసరం. మరమ్మతులు, నిర్వహణ పనులకు కూడా ఆ ప్రాంతాలు సులభంగా అందుబాటులో ఉండాలి. కానీ, స్టార్లింక్ విషయంలో వినియోగదారుడి టెర్మినల్ (శాటిలైట్కు సంకేతాలు పంపి, స్వీకరించే ఒక చిన్న డిష్)కు ఆకాశం స్పష్టంగా కనిపిస్తే చాలు, ఇంటర్నెట్ యాక్సెస్ లభిస్తుంది. దీనివల్ల మారుమూల ప్రాంతాల్లో కూడా స్థిరమైన, హై-స్పీడ్ ఇంటర్నెట్ పొందవచ్చు.
స్టార్లింక్ వెనుక ఉన్న సాంకేతికత కొత్తదేమీ కాదు. భూమి మీద ఉన్న స్టేషన్ల నుంచి కక్ష్యలోని ఉపగ్రహాలకు సంకేతాలు పంపి, ఆ ఉపగ్రహాలు తిరిగి అదే లేదా మరో స్టేషన్కు డేటాను చేరవేసే శాటిలైట్ ఆధారిత ఇంటర్నెట్ వ్యవస్థ దశాబ్దాలుగా ఉంది. గతంలో భూమికి దాదాపు 30,000 కిలోమీటర్ల ఎత్తులో ఉండే ఒకే ఒక్క భూస్థిర ఉపగ్రహం ద్వారా ఈ సేవలు అందేవి. దీనివల్ల డేటా ప్యాకెట్లు 50 రెట్లు ఎక్కువ దూరం ప్రయాణించాల్సి వచ్చేది, ఫలితంగా లేటెన్సీ కూడా ఎక్కువగా ఉండేది. స్టార్లింక్ ప్రకారం, నేటి లియో ఉపగ్రహాల లేటెన్సీ సుమారు 25 మిల్లీసెకన్లు కాగా, భూస్థిర ఉపగ్రహాల ద్వారా అందే ఇంటర్నెట్ సేవల లేటెన్సీ 600 మిల్లీసెకన్లకు పైగా ఉంటుంది. వేలాది చిన్న ఉపగ్రహాలను తక్కువ కక్ష్యలో ప్రవేశపెట్టడం ద్వారా స్టార్లింక్ ఈ పాత పద్ధతికే కొత్త వేగాన్నిచ్చింది. స్టార్లింక్కు మాతృ సంస్థ అయిన స్పేస్ఎక్స్, భవిష్యత్తులో 42,000కు పైగా టాబ్లెట్ పరిమాణంలో ఉండే ఉపగ్రహాలను తక్కువ భూ కక్ష్యలో ఉంచాలని, ప్రపంచవ్యాప్తంగా అత్యంత మారుమూల ప్రాంతాలు, విపత్తులకు గురయ్యే ప్రదేశాలకు కూడా తమ సేవలను విస్తరించాలని లక్ష్యంగా పెట్టుకున్నట్లు తెలిపింది.
భారతీయ వినియోగదారులకు స్టార్లింక్ సేవల ధర ఎంత ఉంటుందనే దానిపై ఇప్పుడు అందరి దృష్టి నెలకొంది. గతంలో నెలవారీ ప్లాన్లు రూ. 3,000 నుంచి రూ. 7,000 వరకు ఉండొచ్చని అంచనాలు వెలువడినప్పటికీ, ఇటీవలి ఒక ప్రముఖ ఆంగ్ల దినపత్రిక కథనం ప్రకారం స్టార్లింక్ ప్రచార ఆఫర్గా నెలకు $10 (సుమారు రూ. 850) లోపు ధరతో అపరిమిత డేటా ప్లాన్లను పరిచయం చేసే అవకాశం ఉంది. ఒకవేళ రూ. 1,000 లోపు ధరకే సేవలు అందుబాటులోకి వస్తే, స్టార్లింక్ ఊహించిన దానికంటే చాలా తక్కువ ధరకే లభిస్తున్నట్లు అవుతుంది. ఇది సంప్రదాయ బ్రాడ్బ్యాండ్ సేవలకు గట్టి పోటీ ఇచ్చే అవకాశం కూడా ఉంది.
నెలవారీ ప్లాన్ ధర ఎలా ఉన్నప్పటికీ వినియోగదారులు స్టార్లింక్ సేవలు పొందాలంటే ప్రత్యేకంగా హార్డ్వేర్ కిట్ను కొనుగోలు చేయాల్సి ఉంటుంది. ఈ కిట్లో శాటిలైట్ డిష్, వైఫై రూటర్ ఉంటాయి. ఈ కిట్ ధర రూ. 20,000 నుంచి రూ. 35,000 మధ్య ఉండొచ్చని అంచనా. అయితే, ఈ ధరలపై కంపెనీ ఇంకా అధికారికంగా ఎలాంటి ప్రకటన చేయలేదు. సేవలు పొందాలనుకునేవారు ఒకేసారి ఈ మొత్తాన్ని చెల్లించాల్సి ఉంటుంది.
స్టార్లింక్ అంటే ఏమిటి? ఎలా పనిచేస్తుంది?
స్టార్లింక్ అనేది భూమికి సుమారు 550 కిలోమీటర్ల ఎత్తులో, తక్కువ భూ కక్ష్య (లియో)లో తిరిగే వేలాది చిన్న ఉపగ్రహాల సమూహం. ఈ ఉపగ్రహాలు ఒకదానితో ఒకటి అనుసంధానమై పనిచేస్తాయి. సంప్రదాయ కేబుల్ ఆధారిత ఇంటర్నెట్ సర్వీస్ ప్రొవైడర్ల (ఐఎస్పీలు)తో పోలిస్తే, స్టార్లింక్ ద్వారా చాలా విస్తృతమైన ప్రాంతంలో, అత్యంత వేగవంతమైన ఇంటర్నెట్ సేవలను అందించడం సాధ్యమవుతుంది. దీనివల్ల ప్రపంచవ్యాప్తంగా వినియోగదారులకు ‘హై-స్పీడ్, తక్కువ లేటెన్సీ ఇంటర్నెట్’ అందుబాటులోకి వస్తుంది.
లేటెన్సీ అంటే ఒక నెట్వర్క్లో డేటా ఒకచోటి నుంచి మరోచోటికి ప్రయాణించడానికి పట్టే సమయం. ఉదాహరణకు, మనం ఒక లింక్పై క్లిక్ చేసినప్పుడు వెబ్ పేజీ ఓపెన్ అవడానికి మధ్య ఉండే ఆలస్యాన్నే లేటెన్సీ అంటారు. కేబుల్ ఆధారిత బ్రాడ్బ్యాండ్ సేవల కంటే శాటిలైట్ ఇంటర్నెట్కు కొన్ని తక్షణ ప్రయోజనాలున్నాయి. ముఖ్యంగా భౌగోళిక, భూస్వరూప పరమైన సవాళ్లను ఇది అధిగమిస్తుంది. సంప్రదాయ ఇంటర్నెట్ కోసం డేటా కేబుళ్లు వెళ్లగలిగే మార్గాలు అవసరం. మరమ్మతులు, నిర్వహణ పనులకు కూడా ఆ ప్రాంతాలు సులభంగా అందుబాటులో ఉండాలి. కానీ, స్టార్లింక్ విషయంలో వినియోగదారుడి టెర్మినల్ (శాటిలైట్కు సంకేతాలు పంపి, స్వీకరించే ఒక చిన్న డిష్)కు ఆకాశం స్పష్టంగా కనిపిస్తే చాలు, ఇంటర్నెట్ యాక్సెస్ లభిస్తుంది. దీనివల్ల మారుమూల ప్రాంతాల్లో కూడా స్థిరమైన, హై-స్పీడ్ ఇంటర్నెట్ పొందవచ్చు.
స్టార్లింక్ వెనుక ఉన్న సాంకేతికత కొత్తదేమీ కాదు. భూమి మీద ఉన్న స్టేషన్ల నుంచి కక్ష్యలోని ఉపగ్రహాలకు సంకేతాలు పంపి, ఆ ఉపగ్రహాలు తిరిగి అదే లేదా మరో స్టేషన్కు డేటాను చేరవేసే శాటిలైట్ ఆధారిత ఇంటర్నెట్ వ్యవస్థ దశాబ్దాలుగా ఉంది. గతంలో భూమికి దాదాపు 30,000 కిలోమీటర్ల ఎత్తులో ఉండే ఒకే ఒక్క భూస్థిర ఉపగ్రహం ద్వారా ఈ సేవలు అందేవి. దీనివల్ల డేటా ప్యాకెట్లు 50 రెట్లు ఎక్కువ దూరం ప్రయాణించాల్సి వచ్చేది, ఫలితంగా లేటెన్సీ కూడా ఎక్కువగా ఉండేది. స్టార్లింక్ ప్రకారం, నేటి లియో ఉపగ్రహాల లేటెన్సీ సుమారు 25 మిల్లీసెకన్లు కాగా, భూస్థిర ఉపగ్రహాల ద్వారా అందే ఇంటర్నెట్ సేవల లేటెన్సీ 600 మిల్లీసెకన్లకు పైగా ఉంటుంది. వేలాది చిన్న ఉపగ్రహాలను తక్కువ కక్ష్యలో ప్రవేశపెట్టడం ద్వారా స్టార్లింక్ ఈ పాత పద్ధతికే కొత్త వేగాన్నిచ్చింది. స్టార్లింక్కు మాతృ సంస్థ అయిన స్పేస్ఎక్స్, భవిష్యత్తులో 42,000కు పైగా టాబ్లెట్ పరిమాణంలో ఉండే ఉపగ్రహాలను తక్కువ భూ కక్ష్యలో ఉంచాలని, ప్రపంచవ్యాప్తంగా అత్యంత మారుమూల ప్రాంతాలు, విపత్తులకు గురయ్యే ప్రదేశాలకు కూడా తమ సేవలను విస్తరించాలని లక్ష్యంగా పెట్టుకున్నట్లు తెలిపింది.