Pakistan: బట్టబయలైన పాక్ ఉగ్ర నెట్‌వర్క్: కీలక కేంద్రాలివే!
- పాక్ సైన్యం, ఐఎస్ఐల ప్రత్యక్ష మద్దతుతో ఉగ్ర కార్యకలాపాలు
- లష్కరే, జైషే, హిజ్బుల్ వంటి సంస్థలకు ఆర్థిక, సైనిక సహకారం
- ప్రభుత్వ భవనాల్లో ఉగ్ర శిబిరాలు, శిక్షణా కేంద్రాల నిర్వహణ
- 'ఆపరేషన్ సిందూర్' ద్వారా ఈ ఉగ్ర మౌలిక సదుపాయాల నిర్మూలన
- మురిడ్కే, బహవల్పూర్, కోట్లీ, ముజఫరాబాద్‌లలో ప్రధాన ఉగ్రవాద కేంద్రాలు
భారత్ లక్ష్యంగా కార్యకలాపాలు సాగిస్తున్న పాకిస్థాన్ ఉగ్రవాద మౌలిక సదుపాయాలను నిర్మూలించేందుకు చేపట్టిన 'ఆపరేషన్ సిందూర్' ద్వారా పాక్ ప్రేరేపిత ఉగ్రసంస్థల గుట్టురట్టయింది. పాకిస్థాన్ సైన్యం, దాని నిఘా సంస్థ ఇంటర్-సర్వీసెస్ ఇంటెలిజెన్స్ (ఐఎస్ఐ) ప్రత్యక్ష మద్దతుతో నడుస్తున్న అనేక ఉగ్రవాద శిక్షణా కేంద్రాలు, స్థావరాల వివరాలు వెలుగులోకి వచ్చాయి. ఈ కథనం పాకిస్థాన్ భూభాగం, పాక్ ఆక్రమిత కశ్మీర్ (పీఓజేకే)లో విస్తరించిన ఈ ఉగ్రవాద నెట్‌వర్క్ స్వరూపాన్ని వివరిస్తుంది.
పాకిస్థాన్ సైన్యం, ఐఎస్ఐలు లష్కరే తోయిబా (ఎల్‌ఈటీ), జైషే మహ్మద్ (జేఈఎం), హిజ్బుల్ ముజాహిదీన్ (హెచ్‌ఎం) వంటి పలు భారత వ్యతిరేక ఉగ్రవాద సంస్థలకు రహస్యంగా మద్దతు ఇస్తున్నాయని విశ్వసనీయ వర్గాలు వెల్లడించాయి. ఈ సంస్థలకు ఆర్థిక, రవాణా, సైద్ధాంతిక, సైనిక సహకారాన్ని పాక్ సైన్యం క్రమపద్ధతిలో అందిస్తోంది, ఇందులో భాగంగా ప్రత్యక్ష పోరాట శిక్షణ కూడా ఇస్తున్నట్లు సమాచారం.
ఫైనాన్షియల్ యాక్షన్ టాస్క్ ఫోర్స్ (ఎఫ్ఏటీఎఫ్) ఆంక్షల నేపథ్యంలో, పాకిస్థాన్ సైన్యం జమ్మూకశ్మీర్‌లో ఉగ్రవాద స్వరూపాన్ని మార్చే ప్రయత్నం చేసింది. ఎల్‌ఈటీ, జేఈఎం వంటి నిషేధిత ఉగ్రవాద సంస్థలకు 'ది రెసిస్టెన్స్ ఫ్రంట్' (టీఆర్ఎఫ్), 'పీపుల్స్ యాంటీ-ఫాసిస్ట్ ఫ్రంట్' (పీఏఎఫ్ఎఫ్), 'కశ్మీర్ టైగర్' వంటి కొత్త పేర్లను పెట్టింది. ప్రపంచ ఉగ్రవాద నిఘా సంస్థల ఆగ్రహాన్ని తప్పించుకోవడానికి, ఉగ్రవాదాన్ని స్థానికంగా జరుగుతున్న ప్రతిఘటనగా చిత్రీకరించడానికి ఈ చర్యలు తీసుకున్నట్లు తెలుస్తోంది. పాకిస్థానీ సైనిక అధికారులు తరచూ ఈ ఉగ్రవాద సంస్థల శిక్షణా శిబిరాలను సందర్శిస్తూ, శిక్షణా కార్యక్రమాలను పర్యవేక్షిస్తున్నారు.
ఎల్‌ఈటీ, జేఈఎం వంటి ఉగ్రవాద బృందాలకు పాకిస్థాన్, పీఓజేకేలలో తమ కార్యకలాపాలను నిర్వహించడానికి ప్రభుత్వ సౌకర్యాలలో రహస్యంగా మౌలిక సదుపాయాలు కల్పించారు. అనేక శిక్షణా శిబిరాలు (మర్కజ్‌లు), నిర్లిప్త దళాలు ( డిటాచ్ మెంట్స్), లాంచ్ ప్యాడ్స్... ప్రస్తుతం సైనిక సౌకర్యాలు, కంటోన్మెంట్‌లు, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రాల సమీపంలో నడుస్తున్నాయి. ఉదాహరణకు, సర్జల్ - తెహ్రా కలాన్ (జేఈఎం), మెహమూనా జోయా - సియాల్‌కోట్ (హెచ్‌ఎం) వంటి డిటాచ్ మెంట్స్ ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రాల ప్రాంగణంలో పనిచేస్తూ, ఉగ్రవాద కార్యకలాపాలకు అవసరమైన ముసుగును అందిస్తున్నాయి.
ఉగ్రవాద బృందాలకు సాంకేతిక నిఘాను తప్పించుకోవడానికి లాంగ్ రేంజ్ /అల్ట్రా సెట్‌లు, డిజిటల్ మొబైల్ రేడియో వంటి సైనిక శ్రేణి కమ్యూనికేషన్ పరికరాలను అందించారు. పాకిస్థాన్ సైన్యం, సరిహద్దు వెంబడి, నియంత్రణ రేఖ (ఎల్ఓసీ) వెంబడి పాక్-టీఎస్పీ సిగ్నల్‌ను బలోపేతం చేస్తూ, చొరబడిన ఉగ్రవాదులకు సహాయం చేస్తోంది. సర్జల్ - తెహ్రా కలాన్‌లోని నిర్లిప్త దళం, చొరబడిన ఉగ్రవాదులతో ప్రణాళిక, సమన్వయం కోసం హై-ఫ్రీక్వెన్సీ కమ్యూనికేషన్ సెటప్‌ను కలిగి ఉంది.
డిటాచ్ మెంట్స్, లాంచ్ ప్యాడ్స్ ఆయుధ శిక్షణ కార్యకలాపాలు, మతపరమైన బోధనలకు విస్తృతంగా ఉపయోగించబడుతుండగా, నిధులు సమకూర్చడం, ప్రచారం, విస్తరణ వంటి ఇతర సహాయక కార్యకలాపాలు మురిడ్కేలోని మర్కజ్ తైబా (ఎల్‌ఈటీ), బహవల్పూర్‌లోని మర్కజ్ సుభాన్ అల్లా (జేఈఎం) వంటి దేశంలోని సురక్షిత ప్రాంతాల్లో ఉన్న పెద్ద సౌకర్యాలలో పాకిస్థానీ యంత్రాంగం మద్దతుతో జరుగుతున్నాయి. ఈ మర్కజ్‌లు ఉగ్రవాద సంస్థల ప్రధాన కమాండర్లకు నివాసాలుగా మాత్రమే కాకుండా, తీవ్రవాద బోధనలకు, నిఘా, ఆయుధాల వినియోగం వంటి వివిధ శిక్షణా కోర్సులకు కేంద్రాలుగా కూడా పనిచేస్తున్నాయి.
అదేవిధంగా, మర్కజ్ అబ్బాస్ కోట్లీ (జేఈఎం), మర్కజ్ అహ్లీ హదీస్, బర్నాలా (ఎల్‌ఈటీ) వంటి శిబిరాలు మతపరమైన బోధనలకు, కొత్తవారిని చేర్చుకోవడానికి, చొరబాట్లతో సహా ఉగ్రవాద కార్యకలాపాలను ప్లాన్ చేయడానికి స్థావరాలుగా విస్తృతంగా ఉపయోగించబడుతున్నాయి.
ఉగ్రవాద సంస్థలకు రవాణా, ఆర్థిక సహాయం మరియు కార్యాచరణ స్థావరాలను అందించడంతో పాటు, పాకిస్థాన్ సైన్యం ఉగ్రవాదుల శిక్షణను వ్యూహాత్మకంగా సులభతరం చేస్తోంది.
పాకిస్థాన్‌లోని కొన్ని ముఖ్యమైన ఉగ్రవాద సౌకర్యాల వివరాలు:
మర్కజ్ సుభాన్ అల్లా, బహవల్పూర్: 2015 నుండి పనిచేస్తున్న ఈ కేంద్రం, జేఈఎం యొక్క ప్రధాన శిక్షణ, మత బోధనల కేంద్రంగా, కార్యాచరణ ప్రధాన కార్యాలయంగా ఉంది. 2019 ఫిబ్రవరి 14 నాటి పుల్వామా దాడితో సహా జేఈఎం ఉగ్రవాద ప్రణాళికలతో దీనికి సంబంధం ఉంది. ఈ మర్కజ్‌లో జేఈఎం చీఫ్ మౌలానా మసూద్ అజహర్, జేఈఎం వాస్తవ చీఫ్ ముఫ్తీ అబ్దుల్ రవూఫ్ అస్ఘర్, మౌలానా అమ్మార్, మసూద్ అజహర్ ఇతర కుటుంబ సభ్యుల నివాసాలు ఉన్నాయి. మసూద్ అజహర్ ఇక్కడ నుండి అనేకసార్లు భారత వ్యతిరేక ప్రసంగాలు చేసి, ఇస్లామిక్ జిహాద్‌లో చేరాలని యువతకు పిలుపునిచ్చినట్లు సమాచారం.
మర్కజ్ తైబా, మురిడ్కే: 2000 సంవత్సరంలో స్థాపించబడిన ఇది, పంజాబ్ ప్రావిన్స్‌లోని షేఖుపురా, మురిడ్కే, నంగల్ సహదాన్‌లో ఉన్న ఎల్‌ఈటీ యొక్క అత్యంత ముఖ్యమైన శిక్షణా కేంద్రం. ఈ కాంప్లెక్స్‌లో ఆయుధాలు, శారీరక శిక్షణ సౌకర్యం, అలాగే పాకిస్థాన్, విదేశాల నుండి వచ్చిన ఉగ్రవాద సంస్థలకు దవా, రాడికలైజేషన్/మత బోధనలు జరుగుతాయి. ఏటా సుమారు 1000 మంది విద్యార్థులను వివిధ కోర్సులలో చేర్చుకుంటూ, సాయుధ జిహాద్‌లో చేరడానికి విద్యార్థులను ప్రేరేపించేందుకు ఈ మర్కజ్ ఒక కేంద్రంగా పనిచేస్తోంది. ఒసామా బిన్ లాడెన్ ఈ మర్కజ్ తైబా కాంప్లెక్స్‌లో ఒక మసీదు, అతిథి గృహం నిర్మాణానికి రూ.1 కోటి ఆర్థిక సహాయం చేసినట్లు తెలుస్తోంది. 26/11 ముంబై దాడికి పాల్పడిన అజ్మల్ కసబ్‌తో సహా అందరికీ ఈ శిబిరంలో 'దౌరా-ఎ-రిబ్బత్' (నిఘా శిక్షణ) ఇచ్చారని సమాచారం. 26/11 ముంబై దాడుల ప్రధాన కుట్రదారులు డేవిడ్ కోల్‌మన్ హెడ్లీ, తహవ్వూర్ హుస్సేన్ రాణా, జాకీ-ఉర్-రెహ్మాన్ లఖ్వీ సూచనల మేరకు అబ్దుల్ రెహ్మాన్ సయ్యద్ 'పాషా', హరూన్, ఖుర్రం సహ కుట్రదారులతో కలిసి మురిడ్కేను సందర్శించారు.
సర్జల్ తెహ్రా కలాన్: పంజాబ్‌లోని నరోవాల్ జిల్లా షకర్‌గఢ్ తహసీల్‌లో ఉన్న ఈ ఉగ్ర స్థావరం, జమ్మూకశ్మీర్‌లోకి ఉగ్రవాదులను చొప్పించడానికి జేఈఎం యొక్క ప్రధాన లాంచ్ ప్యాడ్ గా ఉంది. ప్రభుత్వ భవనాలలో ఉగ్రవాద మౌలిక సదుపాయాలను దాచిపెట్టే పాక్-ఐఎస్ఐ వ్యూహంలో భాగంగా, ఈ సర్జల్ శిబిరం తెహ్రా కలాన్ గ్రామంలోని ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం ప్రాంగణంలో నడుస్తోంది. జమ్మూలోని సాంబా సెక్టార్‌లో అంతర్జాతీయ సరిహద్దుకు సుమారు ఆరు కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉండటం వలన ఈ జేఈఎం శిబిరానికి ప్రత్యేక ప్రాముఖ్యత ఉంది. ఉగ్రవాదుల చొరబాటు కోసం సరిహద్దు సొరంగాలను తవ్వడానికి ఇది స్థావరంగా పనిచేస్తుంది. అలాగే, భారత భూభాగంలోకి ఆయుధాలు/మందుగుండు సామగ్రి/మాదకద్రవ్యాలు, యుద్ధ సామాగ్రిని డ్రోన్ల ద్వారా జారవిడవడానికి ఇది కీలక స్థావరంగా కూడా ఉపయోగపడుతుంది.
మెహమూనా జోయా ఫెసిలిటీ, సియాల్‌కోట్: ప్రభుత్వ భవనాల్లో పాక్-ఐఎస్ఐ ఉగ్రవాద సౌకర్యాలను ఏర్పాటు చేయడానికి మరో ఉదాహరణ ఇది. హిజ్బుల్ ముజాహిదీన్‌కు చెందిన ఈ ఫెసిలిటీ పంజాబ్‌లోని సియాల్‌కోట్ జిల్లా హెడ్ మరాలా ప్రాంతంలోని భుట్టా కోట్లీ ప్రభుత్వ ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం ప్రాంగణంలో ఉంది. జమ్మూకశ్మీర్‌లోని జమ్మూ ప్రాంతంలోకి హిజ్బుల్ కేడర్లను పంపించడానికి ఈ శిబిరం ఉపయోగించబడుతుంది.
మర్కజ్ అహ్లీ హదీస్ బర్నాలా, భీంబర్ (పీఓజేకే): కోటే జమీల్ రోడ్డులో బర్నాలా పట్టణం వెలుపల ఉన్న ఈ ఎల్‌ఈటీ మర్కజ్, పూంచ్, రాజౌరీ-రియాసి సెక్టార్‌లోకి ఎల్‌ఈటీ ఉగ్రవాదులను, ఆయుధాలు/మందుగుండు సామగ్రిని పంపించడానికి ఉపయోగించబడుతుంది. ఇది 100-150 మంది కేడర్లకు ఆశ్రయం కల్పించగలదు.
మర్కజ్ అబ్బాస్, కోట్లీ (పీఓజేకే): జేఈఎం యొక్క ముఖ్యమైన ఉగ్రవాద సౌకర్యం ఇది. జేఈఎం కౌన్సిల్ 'షురా సభ్యుడు', జేఈఎం టాప్ కమాండర్ ముఫ్తీ అబ్దుల్ రవూఫ్ అస్ఘర్ సన్నిహితుడైన హఫీజ్ అబ్దుల్ షకూర్ ఖారీ జరార్ ఈ మర్కజ్‌కు అధిపతి. పూంచ్-రాజౌరీ సెక్టార్ల నుండి కేడర్ల చొరబాటుతో సహా జేఈఎం ఉగ్ర కార్యకలాపాలు ఇక్కడి నుంచే ప్రణాళిక చేయబడి, అమలు చేయబడతాయి.
మస్కర్ రహీల్ షాహిద్, కోట్లీ (పీఓజేకే): హిజ్బుల్ ముజాహిదీన్ యొక్క పురాతన సౌకర్యాలలో ఇది ఒకటి. సుమారు 150-200 మంది ఉగ్రవాదులకు ఆశ్రయం కల్పించగలదు. ఇక్కడ ఆయుధాలు వాడేందుకు శిక్షణ, ప్రత్యేక శారీరక శిక్షణ ఇస్తారు. బ్యాట్/స్నైపింగ్ చర్యలు, కొండ ప్రాంతాలలో పోరాడడంలో కూడా ఇక్కడ ప్రత్యేక శిక్షణ ఉంటుంది.
షవాయ్ నల్లా క్యాంప్, ముజఫరాబాద్ (పీఓజేకే): బైత్-ఉల్-ముజాహిదీన్ అని కూడా పిలువబడే ఈ ఎల్‌ఈటీ క్యాంప్, 26/11 ముంబై దాడికి పాల్పడిన వారికి శిక్షణ ఇచ్చిన ప్రదేశాలలో ఒకటి. ఎల్‌ఈటీ కేడర్ల నియామకం, నమోదు, శిక్షణ కోసం ఇది ఉపయోగించబడుతుంది. పాక్-ఐఎస్ఐ పాకిస్థాన్ సైన్యానికి చెందిన శిక్షకులను అందించి ఎల్‌ఈటీ ఉగ్రవాదులకు ఆయుధ శిక్షణ ఇప్పించడానికి కూడా సహకరిస్తుంది.
మర్కజ్ సయ్యద్నా బిలాల్ (పీఓజేకే): ముజఫరాబాద్‌లోని రెడ్ ఫోర్ట్ ఎదురుగా ఉన్న ఇది పీఓకేలో జేఈఎం యొక్క ప్రధాన కేంద్రం. జమ్మూకశ్మీర్‌లోకి ప్రవేశపెట్టడానికి ముందు జేఈఎం ఉగ్రవాదులకు ఇది ట్రాన్సిట్ క్యాంప్‌గా ఉపయోగపడుతుంది. పాక్ సైన్యానికి చెందిన స్పెషల్ సర్వీస్ గ్రూప్ (ఎస్ఎస్ జి) కమాండోలు కూడా ఇక్కడ జేఈఎం కేడర్లకు శిక్షణ ఇస్తారు.
ఈ వివరాలు పాకిస్థాన్‌లో లోతుగా పాతుకుపోయిన ఉగ్రవాద నెట్‌వర్క్‌ను, దానికి పాక్ ప్రభుత్వ సంస్థల నుంచి అందుతున్న మద్దతును స్పష్టం చేస్తున్నాయి. 'ఆపరేషన్ సిందూర్' వంటి చర్యల ద్వారా ఇటువంటి ఉగ్రవాద మౌలిక సదుపాయాలను లక్ష్యంగా చేసుకోవడం, ఈ ప్రాంతంలో శాంతి మరియు భద్రతకు కీలకమని విశ్లేషకులు అభిప్రాయపడుతున్నారు.
పాకిస్థాన్ సైన్యం, ఐఎస్ఐలు లష్కరే తోయిబా (ఎల్‌ఈటీ), జైషే మహ్మద్ (జేఈఎం), హిజ్బుల్ ముజాహిదీన్ (హెచ్‌ఎం) వంటి పలు భారత వ్యతిరేక ఉగ్రవాద సంస్థలకు రహస్యంగా మద్దతు ఇస్తున్నాయని విశ్వసనీయ వర్గాలు వెల్లడించాయి. ఈ సంస్థలకు ఆర్థిక, రవాణా, సైద్ధాంతిక, సైనిక సహకారాన్ని పాక్ సైన్యం క్రమపద్ధతిలో అందిస్తోంది, ఇందులో భాగంగా ప్రత్యక్ష పోరాట శిక్షణ కూడా ఇస్తున్నట్లు సమాచారం.
ఫైనాన్షియల్ యాక్షన్ టాస్క్ ఫోర్స్ (ఎఫ్ఏటీఎఫ్) ఆంక్షల నేపథ్యంలో, పాకిస్థాన్ సైన్యం జమ్మూకశ్మీర్‌లో ఉగ్రవాద స్వరూపాన్ని మార్చే ప్రయత్నం చేసింది. ఎల్‌ఈటీ, జేఈఎం వంటి నిషేధిత ఉగ్రవాద సంస్థలకు 'ది రెసిస్టెన్స్ ఫ్రంట్' (టీఆర్ఎఫ్), 'పీపుల్స్ యాంటీ-ఫాసిస్ట్ ఫ్రంట్' (పీఏఎఫ్ఎఫ్), 'కశ్మీర్ టైగర్' వంటి కొత్త పేర్లను పెట్టింది. ప్రపంచ ఉగ్రవాద నిఘా సంస్థల ఆగ్రహాన్ని తప్పించుకోవడానికి, ఉగ్రవాదాన్ని స్థానికంగా జరుగుతున్న ప్రతిఘటనగా చిత్రీకరించడానికి ఈ చర్యలు తీసుకున్నట్లు తెలుస్తోంది. పాకిస్థానీ సైనిక అధికారులు తరచూ ఈ ఉగ్రవాద సంస్థల శిక్షణా శిబిరాలను సందర్శిస్తూ, శిక్షణా కార్యక్రమాలను పర్యవేక్షిస్తున్నారు.
ఎల్‌ఈటీ, జేఈఎం వంటి ఉగ్రవాద బృందాలకు పాకిస్థాన్, పీఓజేకేలలో తమ కార్యకలాపాలను నిర్వహించడానికి ప్రభుత్వ సౌకర్యాలలో రహస్యంగా మౌలిక సదుపాయాలు కల్పించారు. అనేక శిక్షణా శిబిరాలు (మర్కజ్‌లు), నిర్లిప్త దళాలు ( డిటాచ్ మెంట్స్), లాంచ్ ప్యాడ్స్... ప్రస్తుతం సైనిక సౌకర్యాలు, కంటోన్మెంట్‌లు, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రాల సమీపంలో నడుస్తున్నాయి. ఉదాహరణకు, సర్జల్ - తెహ్రా కలాన్ (జేఈఎం), మెహమూనా జోయా - సియాల్‌కోట్ (హెచ్‌ఎం) వంటి డిటాచ్ మెంట్స్ ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రాల ప్రాంగణంలో పనిచేస్తూ, ఉగ్రవాద కార్యకలాపాలకు అవసరమైన ముసుగును అందిస్తున్నాయి.
ఉగ్రవాద బృందాలకు సాంకేతిక నిఘాను తప్పించుకోవడానికి లాంగ్ రేంజ్ /అల్ట్రా సెట్‌లు, డిజిటల్ మొబైల్ రేడియో వంటి సైనిక శ్రేణి కమ్యూనికేషన్ పరికరాలను అందించారు. పాకిస్థాన్ సైన్యం, సరిహద్దు వెంబడి, నియంత్రణ రేఖ (ఎల్ఓసీ) వెంబడి పాక్-టీఎస్పీ సిగ్నల్‌ను బలోపేతం చేస్తూ, చొరబడిన ఉగ్రవాదులకు సహాయం చేస్తోంది. సర్జల్ - తెహ్రా కలాన్‌లోని నిర్లిప్త దళం, చొరబడిన ఉగ్రవాదులతో ప్రణాళిక, సమన్వయం కోసం హై-ఫ్రీక్వెన్సీ కమ్యూనికేషన్ సెటప్‌ను కలిగి ఉంది.
డిటాచ్ మెంట్స్, లాంచ్ ప్యాడ్స్ ఆయుధ శిక్షణ కార్యకలాపాలు, మతపరమైన బోధనలకు విస్తృతంగా ఉపయోగించబడుతుండగా, నిధులు సమకూర్చడం, ప్రచారం, విస్తరణ వంటి ఇతర సహాయక కార్యకలాపాలు మురిడ్కేలోని మర్కజ్ తైబా (ఎల్‌ఈటీ), బహవల్పూర్‌లోని మర్కజ్ సుభాన్ అల్లా (జేఈఎం) వంటి దేశంలోని సురక్షిత ప్రాంతాల్లో ఉన్న పెద్ద సౌకర్యాలలో పాకిస్థానీ యంత్రాంగం మద్దతుతో జరుగుతున్నాయి. ఈ మర్కజ్‌లు ఉగ్రవాద సంస్థల ప్రధాన కమాండర్లకు నివాసాలుగా మాత్రమే కాకుండా, తీవ్రవాద బోధనలకు, నిఘా, ఆయుధాల వినియోగం వంటి వివిధ శిక్షణా కోర్సులకు కేంద్రాలుగా కూడా పనిచేస్తున్నాయి.
అదేవిధంగా, మర్కజ్ అబ్బాస్ కోట్లీ (జేఈఎం), మర్కజ్ అహ్లీ హదీస్, బర్నాలా (ఎల్‌ఈటీ) వంటి శిబిరాలు మతపరమైన బోధనలకు, కొత్తవారిని చేర్చుకోవడానికి, చొరబాట్లతో సహా ఉగ్రవాద కార్యకలాపాలను ప్లాన్ చేయడానికి స్థావరాలుగా విస్తృతంగా ఉపయోగించబడుతున్నాయి.
ఉగ్రవాద సంస్థలకు రవాణా, ఆర్థిక సహాయం మరియు కార్యాచరణ స్థావరాలను అందించడంతో పాటు, పాకిస్థాన్ సైన్యం ఉగ్రవాదుల శిక్షణను వ్యూహాత్మకంగా సులభతరం చేస్తోంది.
పాకిస్థాన్‌లోని కొన్ని ముఖ్యమైన ఉగ్రవాద సౌకర్యాల వివరాలు:
మర్కజ్ సుభాన్ అల్లా, బహవల్పూర్: 2015 నుండి పనిచేస్తున్న ఈ కేంద్రం, జేఈఎం యొక్క ప్రధాన శిక్షణ, మత బోధనల కేంద్రంగా, కార్యాచరణ ప్రధాన కార్యాలయంగా ఉంది. 2019 ఫిబ్రవరి 14 నాటి పుల్వామా దాడితో సహా జేఈఎం ఉగ్రవాద ప్రణాళికలతో దీనికి సంబంధం ఉంది. ఈ మర్కజ్‌లో జేఈఎం చీఫ్ మౌలానా మసూద్ అజహర్, జేఈఎం వాస్తవ చీఫ్ ముఫ్తీ అబ్దుల్ రవూఫ్ అస్ఘర్, మౌలానా అమ్మార్, మసూద్ అజహర్ ఇతర కుటుంబ సభ్యుల నివాసాలు ఉన్నాయి. మసూద్ అజహర్ ఇక్కడ నుండి అనేకసార్లు భారత వ్యతిరేక ప్రసంగాలు చేసి, ఇస్లామిక్ జిహాద్‌లో చేరాలని యువతకు పిలుపునిచ్చినట్లు సమాచారం.
మర్కజ్ తైబా, మురిడ్కే: 2000 సంవత్సరంలో స్థాపించబడిన ఇది, పంజాబ్ ప్రావిన్స్‌లోని షేఖుపురా, మురిడ్కే, నంగల్ సహదాన్‌లో ఉన్న ఎల్‌ఈటీ యొక్క అత్యంత ముఖ్యమైన శిక్షణా కేంద్రం. ఈ కాంప్లెక్స్‌లో ఆయుధాలు, శారీరక శిక్షణ సౌకర్యం, అలాగే పాకిస్థాన్, విదేశాల నుండి వచ్చిన ఉగ్రవాద సంస్థలకు దవా, రాడికలైజేషన్/మత బోధనలు జరుగుతాయి. ఏటా సుమారు 1000 మంది విద్యార్థులను వివిధ కోర్సులలో చేర్చుకుంటూ, సాయుధ జిహాద్‌లో చేరడానికి విద్యార్థులను ప్రేరేపించేందుకు ఈ మర్కజ్ ఒక కేంద్రంగా పనిచేస్తోంది. ఒసామా బిన్ లాడెన్ ఈ మర్కజ్ తైబా కాంప్లెక్స్‌లో ఒక మసీదు, అతిథి గృహం నిర్మాణానికి రూ.1 కోటి ఆర్థిక సహాయం చేసినట్లు తెలుస్తోంది. 26/11 ముంబై దాడికి పాల్పడిన అజ్మల్ కసబ్‌తో సహా అందరికీ ఈ శిబిరంలో 'దౌరా-ఎ-రిబ్బత్' (నిఘా శిక్షణ) ఇచ్చారని సమాచారం. 26/11 ముంబై దాడుల ప్రధాన కుట్రదారులు డేవిడ్ కోల్‌మన్ హెడ్లీ, తహవ్వూర్ హుస్సేన్ రాణా, జాకీ-ఉర్-రెహ్మాన్ లఖ్వీ సూచనల మేరకు అబ్దుల్ రెహ్మాన్ సయ్యద్ 'పాషా', హరూన్, ఖుర్రం సహ కుట్రదారులతో కలిసి మురిడ్కేను సందర్శించారు.
సర్జల్ తెహ్రా కలాన్: పంజాబ్‌లోని నరోవాల్ జిల్లా షకర్‌గఢ్ తహసీల్‌లో ఉన్న ఈ ఉగ్ర స్థావరం, జమ్మూకశ్మీర్‌లోకి ఉగ్రవాదులను చొప్పించడానికి జేఈఎం యొక్క ప్రధాన లాంచ్ ప్యాడ్ గా ఉంది. ప్రభుత్వ భవనాలలో ఉగ్రవాద మౌలిక సదుపాయాలను దాచిపెట్టే పాక్-ఐఎస్ఐ వ్యూహంలో భాగంగా, ఈ సర్జల్ శిబిరం తెహ్రా కలాన్ గ్రామంలోని ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం ప్రాంగణంలో నడుస్తోంది. జమ్మూలోని సాంబా సెక్టార్‌లో అంతర్జాతీయ సరిహద్దుకు సుమారు ఆరు కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉండటం వలన ఈ జేఈఎం శిబిరానికి ప్రత్యేక ప్రాముఖ్యత ఉంది. ఉగ్రవాదుల చొరబాటు కోసం సరిహద్దు సొరంగాలను తవ్వడానికి ఇది స్థావరంగా పనిచేస్తుంది. అలాగే, భారత భూభాగంలోకి ఆయుధాలు/మందుగుండు సామగ్రి/మాదకద్రవ్యాలు, యుద్ధ సామాగ్రిని డ్రోన్ల ద్వారా జారవిడవడానికి ఇది కీలక స్థావరంగా కూడా ఉపయోగపడుతుంది.
మెహమూనా జోయా ఫెసిలిటీ, సియాల్‌కోట్: ప్రభుత్వ భవనాల్లో పాక్-ఐఎస్ఐ ఉగ్రవాద సౌకర్యాలను ఏర్పాటు చేయడానికి మరో ఉదాహరణ ఇది. హిజ్బుల్ ముజాహిదీన్‌కు చెందిన ఈ ఫెసిలిటీ పంజాబ్‌లోని సియాల్‌కోట్ జిల్లా హెడ్ మరాలా ప్రాంతంలోని భుట్టా కోట్లీ ప్రభుత్వ ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం ప్రాంగణంలో ఉంది. జమ్మూకశ్మీర్‌లోని జమ్మూ ప్రాంతంలోకి హిజ్బుల్ కేడర్లను పంపించడానికి ఈ శిబిరం ఉపయోగించబడుతుంది.
మర్కజ్ అహ్లీ హదీస్ బర్నాలా, భీంబర్ (పీఓజేకే): కోటే జమీల్ రోడ్డులో బర్నాలా పట్టణం వెలుపల ఉన్న ఈ ఎల్‌ఈటీ మర్కజ్, పూంచ్, రాజౌరీ-రియాసి సెక్టార్‌లోకి ఎల్‌ఈటీ ఉగ్రవాదులను, ఆయుధాలు/మందుగుండు సామగ్రిని పంపించడానికి ఉపయోగించబడుతుంది. ఇది 100-150 మంది కేడర్లకు ఆశ్రయం కల్పించగలదు.
మర్కజ్ అబ్బాస్, కోట్లీ (పీఓజేకే): జేఈఎం యొక్క ముఖ్యమైన ఉగ్రవాద సౌకర్యం ఇది. జేఈఎం కౌన్సిల్ 'షురా సభ్యుడు', జేఈఎం టాప్ కమాండర్ ముఫ్తీ అబ్దుల్ రవూఫ్ అస్ఘర్ సన్నిహితుడైన హఫీజ్ అబ్దుల్ షకూర్ ఖారీ జరార్ ఈ మర్కజ్‌కు అధిపతి. పూంచ్-రాజౌరీ సెక్టార్ల నుండి కేడర్ల చొరబాటుతో సహా జేఈఎం ఉగ్ర కార్యకలాపాలు ఇక్కడి నుంచే ప్రణాళిక చేయబడి, అమలు చేయబడతాయి.
మస్కర్ రహీల్ షాహిద్, కోట్లీ (పీఓజేకే): హిజ్బుల్ ముజాహిదీన్ యొక్క పురాతన సౌకర్యాలలో ఇది ఒకటి. సుమారు 150-200 మంది ఉగ్రవాదులకు ఆశ్రయం కల్పించగలదు. ఇక్కడ ఆయుధాలు వాడేందుకు శిక్షణ, ప్రత్యేక శారీరక శిక్షణ ఇస్తారు. బ్యాట్/స్నైపింగ్ చర్యలు, కొండ ప్రాంతాలలో పోరాడడంలో కూడా ఇక్కడ ప్రత్యేక శిక్షణ ఉంటుంది.
షవాయ్ నల్లా క్యాంప్, ముజఫరాబాద్ (పీఓజేకే): బైత్-ఉల్-ముజాహిదీన్ అని కూడా పిలువబడే ఈ ఎల్‌ఈటీ క్యాంప్, 26/11 ముంబై దాడికి పాల్పడిన వారికి శిక్షణ ఇచ్చిన ప్రదేశాలలో ఒకటి. ఎల్‌ఈటీ కేడర్ల నియామకం, నమోదు, శిక్షణ కోసం ఇది ఉపయోగించబడుతుంది. పాక్-ఐఎస్ఐ పాకిస్థాన్ సైన్యానికి చెందిన శిక్షకులను అందించి ఎల్‌ఈటీ ఉగ్రవాదులకు ఆయుధ శిక్షణ ఇప్పించడానికి కూడా సహకరిస్తుంది.
మర్కజ్ సయ్యద్నా బిలాల్ (పీఓజేకే): ముజఫరాబాద్‌లోని రెడ్ ఫోర్ట్ ఎదురుగా ఉన్న ఇది పీఓకేలో జేఈఎం యొక్క ప్రధాన కేంద్రం. జమ్మూకశ్మీర్‌లోకి ప్రవేశపెట్టడానికి ముందు జేఈఎం ఉగ్రవాదులకు ఇది ట్రాన్సిట్ క్యాంప్‌గా ఉపయోగపడుతుంది. పాక్ సైన్యానికి చెందిన స్పెషల్ సర్వీస్ గ్రూప్ (ఎస్ఎస్ జి) కమాండోలు కూడా ఇక్కడ జేఈఎం కేడర్లకు శిక్షణ ఇస్తారు.
ఈ వివరాలు పాకిస్థాన్‌లో లోతుగా పాతుకుపోయిన ఉగ్రవాద నెట్‌వర్క్‌ను, దానికి పాక్ ప్రభుత్వ సంస్థల నుంచి అందుతున్న మద్దతును స్పష్టం చేస్తున్నాయి. 'ఆపరేషన్ సిందూర్' వంటి చర్యల ద్వారా ఇటువంటి ఉగ్రవాద మౌలిక సదుపాయాలను లక్ష్యంగా చేసుకోవడం, ఈ ప్రాంతంలో శాంతి మరియు భద్రతకు కీలకమని విశ్లేషకులు అభిప్రాయపడుతున్నారు.
