ప్రపంచ మానసిక ఆరోగ్య సూచీలో హైదరాబాద్ ప్లేస్ దారుణం!
- సేపియన్ ల్యాబ్స్ 'మెంటల్ స్టేట్ ఆఫ్ ది వరల్డ్' నివేదిక వెల్లడి
- మానసిక ఆరోగ్యంలో ప్రపంచ, దేశ సగటు కన్నా హైదరాబాద్ స్కోర్ తక్కువ.
- యువత (18-24 ఏళ్లు) మానసికంగా తీవ్రంగా ప్రభావితం
- సామాజిక బంధాల క్షీణత, స్మార్ట్‌ఫోన్ వినియోగం, ఆహారపు అలవాట్లు, పర్యావరణ కారకాలు ప్రధాన కారణాలు
- నగర జనాభాలో 32% మంది మానసిక ఇబ్బందులు ఎదుర్కొంటున్నారని వెల్లడి.
హైదరాబాద్ నగర యువత మానసిక ఆరోగ్యం ఆందోళనకర స్థాయిలో క్షీణిస్తున్నట్లు అంతర్జాతీయ సంస్థ సేపియన్ ల్యాబ్స్ నిర్వహించిన అధ్యయనంలో వెల్లడైంది. 'మెంటల్ స్టేట్ ఆఫ్ ది వరల్డ్' పేరుతో విడుదల చేసిన ఈ నివేదిక, ప్రపంచవ్యాప్తంగా మానసిక ఆరోగ్య సూచీల్లో హైదరాబాద్ నగరం వెనుకబడినట్లు స్పష్టం చేసింది. ముఖ్యంగా యువతరం తీవ్రమైన మానసిక ఒత్తిడి, గందరగోళాన్ని ఎదుర్కొంటున్నట్లు ఈ అధ్యయనం తేల్చింది.
సేపియన్ ల్యాబ్స్ ప్రపంచవ్యాప్తంగా 75 వేల మంది (18-55 ఏళ్లు, ఆపైబడిన వారు) నుంచి వివరాలు సేకరించి మానసిక ఆరోగ్య సూచీ (Mental Health Quotient - MHQ) స్కేల్ ఆధారంగా ఈ నివేదికను రూపొందించింది. ఈ స్కేల్ ప్రకారం, ప్రపంచ సగటు స్కోర్ 63 కాగా, హైదరాబాద్ నగరం కేవలం 58.3 స్కోర్‌తో సరిపెట్టుకుంది. దేశంలోని మెట్రో నగరాల్లో పోల్చినా హైదరాబాద్ పరిస్థితి ఆందోళనకరంగా ఉంది. ఢిల్లీ 54.4 స్కోర్‌తో హైదరాబాద్ తర్వాత స్థానంలో నిలిచింది.
మానసిక ఆరోగ్యాన్ని 'తీవ్ర ఇబ్బంది' (Distressed) నుంచి 'వృద్ధి చెందడం' (Thriving) వరకు వివిధ కేటగిరీలుగా MHQ స్కేల్ విభజిస్తుంది. హైదరాబాద్ నగరం సగటున 'ఎండ్యూరింగ్' (Enduring), 'మేనేజింగ్' (Managing) కేటగిరీల మధ్య ఉందని నివేదిక తెలిపింది. "నగర జనాభాలో దాదాపు 32 శాతం మంది 'బాధపడుతున్న' (Struggling) లేదా 'కష్టపడుతున్న' (Distressed) కేటగిరీలలో ఉన్నారు. ఇది వారిలో భావోద్వేగ నియంత్రణ లోపించడం, సంబంధాలు బలహీనపడటం, మానసిక పనితీరు తగ్గడం వంటి లక్షణాలను సూచిస్తోంది" అని సేపియన్ ల్యాబ్స్ డైరెక్టర్ శైలేందర్ స్వామినాథన్ వివరించారు.
యువతే ఎక్కువగా ప్రభావితం
ఈ నివేదికలో అత్యంత ఆందోళన కలిగించే అంశం యువత మానసిక ఆరోగ్యంపై ప్రతికూల ప్రభావం ఎక్కువగా ఉండటం. 55 ఏళ్లు పైబడిన వారు అంతర్జాతీయ ప్రమాణాలకు అనుగుణంగా 102.4 స్కోర్ సాధించగా, 18 నుంచి 24 ఏళ్ల మధ్య వయసున్న యువత మాత్రం సగటున బేస్‌లైన్ కన్నా కేవలం 27 పాయింట్లు అధికంగా సాధించి 'ఎండ్యూరింగ్' కేటగిరీలో నిలిచారు. "దాదాపు సగం మంది యువకులు ఏదో ఒక రకమైన మానసిక బాధను, మనసును బలహీనపరిచే భావాలను అనుభవిస్తున్నారని మా డేటా స్పష్టం చేస్తోంది" అని సేపియన్ ల్యాబ్స్ ప్రధాన శాస్త్రవేత్త తారా త్యాగరాజన్ తెలిపారు.
కారణాలు అనేకం
హైదరాబాద్ వంటి నగరాల్లో యువత మానసిక సంక్షోభానికి అనేక కారణాలున్నాయని నివేదిక విశ్లేషించింది.
సామాజిక బంధాల విచ్ఛిన్నం: కుటుంబ వ్యవస్థ, స్నేహ బంధాలు బలహీనపడటం, పెరుగుతున్న వ్యక్తివాదం, పిల్లలతో గడిపే సమయం తగ్గడం వంటివి ఒంటరితనాన్ని పెంచుతున్నాయని నివేదిక పేర్కొంది. ఒకరితో ఒకరు సమస్యలను పంచుకునే అవకాశాలు తగ్గడం మానసిక ఆరోగ్యంపై ప్రభావం చూపుతోంది.
చిన్న వయసులోనే స్మార్ట్‌ఫోన్: చిన్నతనం నుంచే స్మార్ట్‌ఫోన్ వాడకం పెరగడం విషాదం, నిరాశ, దూకుడు స్వభావం, ఆత్మహత్యా ఆలోచనలు వంటి వాటికి ఆస్కారం కల్పిస్తోందని నివేదిక హెచ్చరించింది. ఇది నిద్రలేమి, సైబర్ బెదిరింపులు, హానికరమైన కంటెంట్‌కు గురయ్యే ప్రమాదాన్ని పెంచుతోంది.
పర్యావరణ ప్రభావం: ఆహారం, నీటిలో కలుస్తున్న పురుగుమందులు, భారీ లోహాలు, మైక్రోప్లాస్టిక్‌లు మెదడు అభివృద్ధిపై, ముఖ్యంగా పిల్లలు, యుక్తవయస్కులలో, ప్రత్యక్ష ప్రతికూల ప్రభావాన్ని చూపుతున్నాయని నివేదిక నిర్ధారించింది.
ఆహారపు అలవాట్లు: అతిగా ప్రాసెస్ చేసిన ఆహార పదార్థాలు (Ultra-Processed Foods - UPF) తినేవారిలో మానసిక క్షోభ ఎక్కువగా ఉండే అవకాశం ఉందని తేలింది. "గత 15 ఏళ్లలో UPF వినియోగం గణనీయంగా పెరిగింది. కొన్ని సందర్భాల్లో మానసిక అనారోగ్యానికి ఇది 30% వరకు కారణమవుతోందని మా డేటా సూచిస్తోంది" అని నివేదిక వివరించింది.
సేపియన్ ల్యాబ్స్ ప్రపంచవ్యాప్తంగా 75 వేల మంది (18-55 ఏళ్లు, ఆపైబడిన వారు) నుంచి వివరాలు సేకరించి మానసిక ఆరోగ్య సూచీ (Mental Health Quotient - MHQ) స్కేల్ ఆధారంగా ఈ నివేదికను రూపొందించింది. ఈ స్కేల్ ప్రకారం, ప్రపంచ సగటు స్కోర్ 63 కాగా, హైదరాబాద్ నగరం కేవలం 58.3 స్కోర్‌తో సరిపెట్టుకుంది. దేశంలోని మెట్రో నగరాల్లో పోల్చినా హైదరాబాద్ పరిస్థితి ఆందోళనకరంగా ఉంది. ఢిల్లీ 54.4 స్కోర్‌తో హైదరాబాద్ తర్వాత స్థానంలో నిలిచింది.
మానసిక ఆరోగ్యాన్ని 'తీవ్ర ఇబ్బంది' (Distressed) నుంచి 'వృద్ధి చెందడం' (Thriving) వరకు వివిధ కేటగిరీలుగా MHQ స్కేల్ విభజిస్తుంది. హైదరాబాద్ నగరం సగటున 'ఎండ్యూరింగ్' (Enduring), 'మేనేజింగ్' (Managing) కేటగిరీల మధ్య ఉందని నివేదిక తెలిపింది. "నగర జనాభాలో దాదాపు 32 శాతం మంది 'బాధపడుతున్న' (Struggling) లేదా 'కష్టపడుతున్న' (Distressed) కేటగిరీలలో ఉన్నారు. ఇది వారిలో భావోద్వేగ నియంత్రణ లోపించడం, సంబంధాలు బలహీనపడటం, మానసిక పనితీరు తగ్గడం వంటి లక్షణాలను సూచిస్తోంది" అని సేపియన్ ల్యాబ్స్ డైరెక్టర్ శైలేందర్ స్వామినాథన్ వివరించారు.
యువతే ఎక్కువగా ప్రభావితం
ఈ నివేదికలో అత్యంత ఆందోళన కలిగించే అంశం యువత మానసిక ఆరోగ్యంపై ప్రతికూల ప్రభావం ఎక్కువగా ఉండటం. 55 ఏళ్లు పైబడిన వారు అంతర్జాతీయ ప్రమాణాలకు అనుగుణంగా 102.4 స్కోర్ సాధించగా, 18 నుంచి 24 ఏళ్ల మధ్య వయసున్న యువత మాత్రం సగటున బేస్‌లైన్ కన్నా కేవలం 27 పాయింట్లు అధికంగా సాధించి 'ఎండ్యూరింగ్' కేటగిరీలో నిలిచారు. "దాదాపు సగం మంది యువకులు ఏదో ఒక రకమైన మానసిక బాధను, మనసును బలహీనపరిచే భావాలను అనుభవిస్తున్నారని మా డేటా స్పష్టం చేస్తోంది" అని సేపియన్ ల్యాబ్స్ ప్రధాన శాస్త్రవేత్త తారా త్యాగరాజన్ తెలిపారు.
కారణాలు అనేకం
హైదరాబాద్ వంటి నగరాల్లో యువత మానసిక సంక్షోభానికి అనేక కారణాలున్నాయని నివేదిక విశ్లేషించింది.
సామాజిక బంధాల విచ్ఛిన్నం: కుటుంబ వ్యవస్థ, స్నేహ బంధాలు బలహీనపడటం, పెరుగుతున్న వ్యక్తివాదం, పిల్లలతో గడిపే సమయం తగ్గడం వంటివి ఒంటరితనాన్ని పెంచుతున్నాయని నివేదిక పేర్కొంది. ఒకరితో ఒకరు సమస్యలను పంచుకునే అవకాశాలు తగ్గడం మానసిక ఆరోగ్యంపై ప్రభావం చూపుతోంది.
చిన్న వయసులోనే స్మార్ట్‌ఫోన్: చిన్నతనం నుంచే స్మార్ట్‌ఫోన్ వాడకం పెరగడం విషాదం, నిరాశ, దూకుడు స్వభావం, ఆత్మహత్యా ఆలోచనలు వంటి వాటికి ఆస్కారం కల్పిస్తోందని నివేదిక హెచ్చరించింది. ఇది నిద్రలేమి, సైబర్ బెదిరింపులు, హానికరమైన కంటెంట్‌కు గురయ్యే ప్రమాదాన్ని పెంచుతోంది.
పర్యావరణ ప్రభావం: ఆహారం, నీటిలో కలుస్తున్న పురుగుమందులు, భారీ లోహాలు, మైక్రోప్లాస్టిక్‌లు మెదడు అభివృద్ధిపై, ముఖ్యంగా పిల్లలు, యుక్తవయస్కులలో, ప్రత్యక్ష ప్రతికూల ప్రభావాన్ని చూపుతున్నాయని నివేదిక నిర్ధారించింది.
ఆహారపు అలవాట్లు: అతిగా ప్రాసెస్ చేసిన ఆహార పదార్థాలు (Ultra-Processed Foods - UPF) తినేవారిలో మానసిక క్షోభ ఎక్కువగా ఉండే అవకాశం ఉందని తేలింది. "గత 15 ఏళ్లలో UPF వినియోగం గణనీయంగా పెరిగింది. కొన్ని సందర్భాల్లో మానసిక అనారోగ్యానికి ఇది 30% వరకు కారణమవుతోందని మా డేటా సూచిస్తోంది" అని నివేదిక వివరించింది.